De kogel is door het Hilversumse omroepbestel. Kreeg men van de onderminister van cultuur Medy van der Laan een bezuiniging van 64 miljoen euro opgelegd, de publieke omroepen hebben zelfs 68 miljoen uit eigen vlees weten weg te snijden. Hoe? Men gaat meer samenwerken in Hilversum en bovenal efficiënter. Mag ik een voorspelling doen? Met een omroepbestel op zuilen, waar kijk- en luistercijfers en dús van reclame-inkomsten steeds meer regeren, wordt het nooit wat.
Ik wil iets kwijt over de afgeslankte radio. Dit onderdeel van het publieke bestel gaat 6 miljoen euro minder uitgeven. Tezelfdertijd wordt er 2 miljoen geïnvesteerd in een publieke kabelzender voor allochtone jongeren. Zoiets verzint een gewoon mens toch niet. Als jongeren al naar de radio luisteren, dan is het naar 538 of 3. Wat moet zo’n allochtone jongerenzender inhoudelijk brengen? Arabische pop, Marokkaanse Raï, Afro-Braziliaanse hiphop, Creoolse haevy metal? Of krijgen gedragsdeskundigen straks een platform om allochtone jongeren op te roepen niet langer hinderlijk rond te hangen bij winkelcentra? Hou nou toch op!
Als liefhebber van klassieke muziek ben ik het meest begaan met Radio 4. Dat wordt een ‘brede, klassieke muziekzender’. Ik hoef u niet uit te leggen wat men in Hilversum verstaat onder ‘breed’. Om deze verregaande vorm van vervlakking mogelijk te maken worden er vijftig van de honderd Radio 4-arbeidsplaatsen geschrapt. Dat is natuurlijk jammer voor degenen die het aangaat, maar het is een goede stap voorwaarts in de richting van het voorstel dat ik een week of wat geleden naar de computer van de staatssecretaris seinde. Ik deed haar de suggestie aan de hand, mij tegen een bruto jaarsalaris van € 50.000,- en een kleine bureauredactie, twee jaar de tijd te geven om van Hilversum 4 een goed beluisterde klassieke zender van hoog niveau te maken. Mijn suggestie ging zelfs vergezeld van een gedegen blauwdruk voor een horizontale programmering. Niet eens een bevestiging van ontvangst uit Den Haag.
‘Wat de toekomst brengen moge…’, zong ik ooit uit volle borst mee. Hoe die er geleid door de hand van Medy van der Laan c.s. voor klassieke-muziek-minnend-Nederland uit gaat zien, is niet zo moeilijk te voorspellen. Ik zie een plat, heel plat land. Langs de wolken ruisen zacht klinkende, vibrerende deuntjes van Pachelbel, Vivaldi en Mozart. Tussen het nootschieten door verzinnen de overgebleven programmamakers vroeg op vier nóg leukere spelletjes. Alles ter vermaak, lering komt niet meer voor in de Hilversumse vocabularia. Een overheidscommissie komt in april 2004 met een definitieve visie op de toekomst van de publieke omroep. Te vrezen valt, dat de Hilversumse cultuur er niet door zal worden aangetast. Of het zou moeten zijn dat volgend jaar wonderen echt gaan bestaan.
Vervolg…
Het snijmes dat de Hilversumse omroepen hanteren om opgelegde bezuinigen te realiseren, snijdt met name voor de klassieke zender Radio 4 dieper dan vermoed. Na de EO hebben nu ook VPRO, NCRV, KRO, en VARA besloten om zich óf volledig terug te trekken van die zender óf, in het gustigste geval, hun bijdrage te minimaliseren tot een uurtje operette in de week. Blijven over voor de klassieke radiovoorziening de TROS, AVRO & NPS. Dat zal met name veel ‘gezelligheid’ opleveren, maar voor het overige houd ik mijn hart vast. Op 21 november 2003 legde Prelude ongevraagd een advies op het bureau van de Staatssecretaris van Cultuur, Medy van der Laan. Een eenvoudig plan, dat naar de mening van ondergetekende, een goede toekomst weglegt voor Radio 4.
Op 12 januari 2004 laat de Staatssecretaris bij monde van haar woordvoerder, mr. H. Hofenk, waarnemend directeur van de directie Media, Letteren en Bibliotheken, mij per brief weten dat:
– bij de verdeling van de etherfrequenties rekening is gehouden met de beoordeling en advisering van de Onafhankelijke adviescommissie vergelijkende toets
– de verantwoordelijkheid voor de invulling van Radio 4 ligt bij de publieke omroep.
“Ik adviseer u derhalve uw opmerkingen over Radio 4 desgewenst te richten aan de publieke omroep zelf.”
Tot zover Den Haag.