Sinds twee weken voert een door het label NCA uitgebrachte cd met vier pianotrio’s (of pianosonates met viool- en cellobegeleiding) van de Tsjechische componist Adalbert Gyrowetz (1763-1850) de lijst met Prelude-aanbiedingen aan. De trio’s worden zeer overtuigend op tijdseigen instrumenten uitgevoerd door het Trio Fortepiano bestaande uit Miriam Altmann, fortepiano, Julia Huber, viool, en Anja Enderle, cello. Gyrowetz mag een onbekend componist zijn, het oeuvre dat hij naliet is aanzienlijk en zegt iets over zijn betekenis destijds. Zijn nalatenschap omvat onder meer een kleine dertig opera’s, meer dan zestig symfonieën, een dito aantal strijkkwartetten en zo’n veertig pianosonates met viool- en cellobegeleiding. Uit die laatste categorie stammen de vier op de cd van het Fortepiano Trio vastgelegde composities van Gyrowetz. Luisterend naar zijn muziek wordt duidelijk hoe waar de woorden zijn van de Duitse muziekhistoricus Ludwig Finscher. In zijn publicatie Haydn und seine Zeit beschrijft hij de pech van componisten als Gyrowetz tijdgenoten te zijn geweest van Haydn en Mozart. En zo is het maar net. Het is goed dat vandaag de dag steeds meer muziek van schaduwmeesters als Gyrowetz wordt gespeeld op de concertpodia en vastgelegd op cd.
In juni 2012 kreeg de desbetreffende cd een plek op de website van Prelude. Als muziekvoorbeeld daarbij geplaatst het Allegro uit de Sonate in d klein. De cd werd destijds aangeboden voor € 22,50. Als ik laat weten er één van te hebben verkocht dan overdrijf ik niet. Het blijft een van de raadselen die mijn vak kenmerken. Wat maakt dat een cd van deze of gene, neen, ik noem geen namen, wel verkoopt als een tierelier en Gyrowetz blijft lijden onder de pech tijdgenoot te zijn geweest van Haydn en Mozart?
Aan de prijs van de cd kan het niet liggen, want ook als aanbieding voor slechts € 4,50 vinden zijn trio’s geen aftrek. Het stemt mij niet vrolijk. Niet omdat ik blijf zitten met een geweldige strop, daar is geen sprake van, maar is het tijdperk van de cd dan echt aan het eindigen? Of, nog verontrustender, moet ik leven met het feit dat de prachtige en fraai vastgelegde muziek van een componist als Gyrowetz de harten van muziekminnaars gewoon niet sneller kan laten kloppen?
Gyrowetz: Klaviertrios