“Ach meneer, het is zo moeilijk allemaal. Ik weet het niet meer. Ik kan niet meer zoveel hebben. Ja, u zult me wel ouderwets vinden, maar het is nu eenmaal zo.”
Ik bied de bejaarde dame een stoel aan en vertel haar, dat een door haar bestelde cd is gearriveerd. Naar aanleiding van een recensie heeft mevrouw een cd besteld van de sopraan Lisa Della Casa. Opnamen gemaakt in de jaren vijftig. Bij de bestelling vertrouwde ze me al toe dat ze nu eenmaal op ouderwets viel.
“Ik ben niet van uw generatie, begrijpt u wel meneer, dus al dat moderne is niets voor mij, maar ja, dat zal u niet interesseren.”
Bij het beluisteren van Lisa Della Casa’s cd, wordt het mevrouw duidelijk dat de recensent kennelijk een andere kijk op stemmen heeft dan zij.
“Het is geen Schwarzkopf, hè meneer? O nee, bij lange na niet. Schwarzkopf had dat typische, u weet wel, dat paste in die tijd van Duitsland, zo vlak na de oorlog.”
Zwijgend luistert mevrouw verder om even later op te merken: “Eigen schuld, had ik het maar niet moeten bestellen. Maar ja, u zei niets, nee, nee, dat doet u niet meer sinds u weet dat ik op ouderwets val. Ja, eigen schuld.”
Alhoewel het vooruitzicht van een nieuwe winkeldochter mij niet blij maakt, zeg ik tegen mevrouw dat ik haar niet zal dwingen de cd af te nemen.
“O nee meneer, ik heb zelf een winkel gehad en nee, nee, besteld is besteld, anders blijft u er ook mee zitten.” Omdat dat laatste zeker het geval zal zijn besluit ik niet verder aan te dringen, breek ik het stemgeluid van Della Casa af en begin een kassabon uit te schrijven.
“Ja meneer, wat moet ik nou nog hè, ik heb nog een platenbon, of hoe heet zo iets tegenwoordig, en ik moet daar toch wat voor kopen. Ik weet niet wat, maar misschien weet u iets.”
Mijn oog valt op een cd met een opname van Les Nuits d’été van Hector Berlioz uitgevoerd door Régine Crespin. Een mooie, ietwat ouderwetse, opname en wat mij betreft uitstekend geschikt voor mevrouw. Ze blijkt het werk noch Crespin te kennen. “Zet u het maar even op.” Als het stemgeluid van Crespin even later de winkelruimte vult blijkt mijn aanrader een schot in de roos te zijn.
“Ja, dit is heel mooi, heel mooi. Ja, u zult het wel weer ouderwets vinden, maar ja, dit ligt me gewoon.”
Even later mag ik de twee cd’s afrekenen. Als mevrouw met haar nieuwe aanwinsten de winkel verlaat, kijkt ze niet blij, eerder zorgelijk. “U ziet me nog wel”.
Die voorspelling komt een week later uit. Voor de toonbank vist ze uit haar boodschappentas de cd van Régine Crespin. “Ja meneer, ik kan er niet tegen, echt niet. Het is de eenzaamheid, het vooruitzicht van de eenzaamheid. Ik kan niet tegen alleen zijn. En deze cd hoef ik niet. Ja, weet u, het is allemaal zo moeilijk. Het is prachtige muziek, maar ik had de tekst niet moeten lezen.”
Ik kijk haar vragend aan.
Ze vervolgt: “U zult het wel niet begrijpen, maar ik kan er niet tegen. De muziek is mooi, ik kan niets anders zeggen. Maar het is zo moeilijk allemaal. Dat begrijpt u niet hè?”
Ik begrijp het inderdaad niet, maar houd me op de vlakte. “Wilt u misschien iets anders uitzoeken?” Haar reactie is haast verontwaardigd: “Iets anders uitzoeken? Nee, ik heb deze gekocht, maar ik hoef hem niet, ik kan er gewoon niet tegen.”
Ik probeer het nog een keer. “Dat zal wel mevrouw, maar dan kunt u er toch iets anders er voor in de plaats nemen?”
“Nee meneer, u begrijpt het niet. Ik heb de cd gekocht, maar ik kan er niet tegen, ik hoef hem niet!” Dat ze de cd niet hoeft is me duidelijk. En dat ze er niets anders voor in de plaats zal nemen, is me ook helder. Ik besluit dat een andere keer goed te maken.
Als mevrouw de winkel heeft verlaten sla ik de tekst van Les Nuits d’été er nog eens op na.
“Ma belle amie est morte:
je pleurerai toujours;
sous la tombe elle emporte
mon âme et mes amours.”
En dan pas begrijp ik het echt, dan pas.