Op maandag 4 april woonde ik in Antwerpen de presentatie bij van de nieuwste cd van het internationaal samengestelde Belgische ensemble Graindelavoix. Muzikaal leider Björn Schmelzer vertelde over de op cd vastgelegde Messe de Nostre Dame van Guillaime de Machaut (ca. 1300-1370), de Belgische schrijver Peter Verhelst deelde zijn eerste luisterervaringen met het publiek, er werd een aantal delen van de cd ten gehore gebracht en Graindelavoix verzorgde een indrukwekkend mini-optreden. De door het Spaanse Glossa uitgebrachte cd is vanzelfsprekend als aanrader te koop bij Prelude. Neemt u in elk geval de tijd om op een rustig moment van de dag te luisteren naar het misonderdeel ‘Gloria’.
Machaut: Messe de Nostre Dame
Een dag eerder concerteerde Graindelavoix in het Amsterdamse Muziekgebouw aan ’t IJ. Daar was ik niet bij, maar luisterde later via Radio 4 naar het optreden. Volkskrant-recensent Guido van Oorschot was wel aanwezig in Amsterdam en dat resulteerde in een uiterst vilein verslag dat een dag later stond afgedrukt in de krant. Dat Van Oorschot de stijl van uitvoeren door Graindelavoix niet pruimt druipt van alle kanten van zijn recensie af. Dat hij zijn afkeer bovendien giet in een verdachtmaking als zou Björn Schmelzer een adept zijn van Nationalistisch Rechts is echt laag onder de gordel.
Van Oorschot beschikt over de macht van de pen. Zo vilein dat instrument hanteren vind ik beneden alle peil. Vandaar onderstaande reactie gestuurd richting redactie. Het kwam daar aan, maar vond geen plaats in de krant. Zo blijft de kwade roddel van Van Oorschot in de krant onweersproken.
Naar de Volkskrant gestuurde reactie (niet geplaatst)
“In de VK van 4 april recenseert Guido van Oorschot een concert van het Belgische ensemble Graindelavoix dat een dag eerder plaatsvond in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Het programma dat daar onder de muzikale leiding van Björn Schmelzer werd gebracht schetste een beeld van het kerkelijk muziekleven in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen ten tijde van de vroegrenaissance. In de diverse kapellen van de grootse kathedraal bezongen leden van diverse broederschappen dagelijks Gods lof aan de hand van toonzettingen van componisten uit de zuidelijke Nederlanden. Van Oorschot vat de zang van Graindelavoix samen onder de typering ‘krasse keelklanken en ander stemgruis’. In Amsterdam was ik er niet bij – ik beluisterde de uitzending via Radio 4 – maar hoorde het ensemble afgelopen maandag wel in Antwerpen. Het waren beide fascinerende ervaringen. Ik geef toe, uit de mond van een fan van Graindelavoix kan dit worden uitgelegd als een gekleurde mening. Dat de wijze van interpreteren van de muziek van de ‘eigen-artiesten-eerst’-componisten De la Rue, Ockeghem en Obrecht door Schmelzer en de zijnen niet besteed was/is aan de recensent is helder. Zijn opmerking over de absentie van rechts nationalistisch Nederland in het Muziekgebouw is echter ronduit stuitend en volkomen misplaatst. Het plaatst de musicus Schmelzer en zijn Graindelavoix beledigend en ten onrechte in een verdachte hoek. Hoe vilein kan de pen zijn…”
Ook Björn Schmelzer vindt geen gehoor bij de krant
Het zal u niet verbazen dat ook Björn Schmelzer op z’n zachtst gezegd not amused is over de schandaleuze verdachtmakingen van Van Oorschot. De artistiek leider van Grandelavoix laat de redactie van de Volkskrant op 5 april in een goed onderbouwd schrijven weten dat de recensent een ‘walgelijke alchemie brouwt die een oneerlijk argument zachtjes borrelend transformeer tot iets pervers’. Het stoort de Belg vooral dat hij met zijn ensemble in een extreem rechtse hoek wordt weggezet. Middels een standaard afwijzing laat de krant Schmelzer weten dat zijn reactie niet zal worden geplaatst. Gelet op de lengte van het schrijven kan ik mij daar iets bij voorstellen, maar het had de krant gesierd als men de strekking ervan serieus had genomen en Schmelzer met minder woorden alsnog zijn punt had laten maken. De houding van de krant past in het beeld van heilig verklaarde recensenten en niet gedulde heiligschennis…
Met genoegen biedt de website van Prelude u de mogelijkheid wél kennis te nemen van het schrijven van Björn Schmelzer. Het is niet alleen lezenswaardig, maar biedt ook een kijkje in het ware gedachtengoed van de schrijver en zijn ensemble Graindelavoix: De reactie van Schmelzer
Ondertussen plaatste de internetredactie van de VK wel een reactie van Prelude op de website van de krant.
