Middels Preludes leestrommel klaag ik regelmatig mijn wee over het dalende niveau dat de hedendaagse Nederlandse Publieke Omroep kenmerkt. Kortgeleden maakte iemand me attent op een uitzending van het NPS Radio 1-programma Kunststof. Kunststof wordt uitgezonden op werkdagen tussen zeven en acht uur ‘s avonds.
Zoals de naamgeving van het programma wil laten geloven, is het een en al cultuur dat daar de klok slaat. Tijdens mijn jongste vakantie was de gevierde klavecinist Gustav Leonhardt er te gast. Hij werd geïnterviewd door Frénk van der Linden. Dit Nederlandse radiotalent had ik al eens aan het werk gehoord met het viola-da-gamba-fenomeen Ralph Meulenbroeks. Dat was in maart 2005 en daar werd ik niet vrolijk van. Meulenbroeks speelde in die uitzending ‘live’ enkele deuntjes, die ik tenenkrommend consumeerde. Van der Linden genoot daarentegen met volle teugen van het vertoonde spel en liet de ene oppervlakkige vraag volgen op de andere.
Verontrust nieuwsgierig bezocht ik de website van Kunststof. In het archief trof ik daar de bewuste uitzending van 20 augustus 2007 aan. Het interview met Gustav Leonthardt laat zich samenvatten in de woorden: gênant en geheel passend in de ontculturalisering die zich meester heeft gemaakt van omroepland. Aan Leonhardt lag dat niet. Hij presenteerde zich als altijd als een beschaafde, intelligente en erudiete persoonlijkheid. Vorig jaar kampte de klavecinist/organist met een levensbedreigende vorm van kanker. Zoals hij zelf aangaf, won hij die strijd. Af en toe nog voor een medische controle naar het ziekenhuis, maar zelfs zijn concertpraktijk kon hij dankbaar hervatten. Na al een complete demonstratie van onkunde en onbenul te hebben gegeven, legt Frénk van der Linden tegen het einde van de uitzending de bijna tachtigjarige musicus de onvoorstelbaar impertinente vraag voor: “Wat is nou mooier, met z’n tweeën Bach spelen of de liefde bedrijven?”
In dit geval laat de onthutste reactie van Leonhardt zich het best aanhoren:
Het mag als bekend worden verondersteld dat kritiek op het Hilversumse omroepbestel tot niets leidt. Zelfs mijn geschrijf biedt me deze keer geen opluchting. Het is onverteerbaar in de wetenschap te moeten verkeren, dat veel dames en heren in Hilversum ongestoord en geholpen door hun redacties door zullen gaan met het tentoonspreiden van hun schanduleuze onbenul.
(De link aan het einde van deze regel brengt u naar de onverkorte uitzending van Kunststof)