Le concert!!!

Het mag als bekend worden verondersteld dat bij Prelude het accent ligt op klassieke muziek passend bij de historische uitvoeringspraktijk. Daarbij hoeft u niet alleen te denken aan de Middeleeuwen, de renaissance- en/of barokperiode. Ook op authentieke instrumenten – of kopieën daarvan – uitgevoerde muziek van componisten als Mozart, Beethoven, Schubert, Satie en Ravel ontsnappen niet aan de aandacht van Prelude. Mocht u denken dat ik in dezen een tunnelvisie heb ontwikkeld dan heeft u het mis. Toegegeven de klaviermuziek van Mozart, Beethoven en Schubert bekoort mij vooral gehoord via een fortepiano en een vioolconcert van Bach of Vivaldi kan ik moeilijk pruimen indien een groot symfonieorkest met een door de romantiek gevormde solist zich eraan wagen. Maar privé luister ik bijvoorbeeld ook met plezier naar The Beatles, Bob Dylan en de Traveling Wilburys al moet ik erkennen dat muziek van componisten als Pierre de la Rue, Monteverdi, Bach of Beethoven mij meer lief is.

Laatst attendeerde iemand mij op de speelfilm Le concert van de in 1980 uit Roemenië gevluchte en via Israël in Frankrijk terecht gekomen regisseur Radu Mihaileanun. Het verhaal speelt zich af in Rusland en Frankrijk en verteld op tragikomische wijze de belevenissen van een groep musici die zich uitgeeft voor het beroemde orkest van het Bolshoi-theater in Sint-Petersburg. Aan het eind van de film speelt het Vioolconcert in D groot van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski een hoofdrol. De plot zal ik u niet verklappen, maar ik kreeg er tranen van in mijn ogen. Die uiting van ontroering had zeker ook van doen met de muziek van Tsjajkovski. Dus had ik een goede reden om op zolder op zoek te gaan naar de cd van dat vele jaren door mij niet beluisterde Russische meesterwerk. De versie uit 1970 door de Zuid-Koreaanse violiste Kyung-Wha Chung en het door André Previn geleide London Symphony Orchestra leverde nostalgische gevoelens op, maar de emotie van de Le concert-versie ervaarde ik niet. Dat zal zeker ook te maken hebben met de combinatie van beeld en geluid én het verhaal dat zich afspeelt in Le concert.

Ik zou bovenstaande regels nooit aan de website van Prelude hebben toevertrouwd als ik a. de film niet had gezien en b. er niet vandaag door Sony een cd met het vioolconcert in kwestie zou zijn uitgebracht. Voor de uitvoering tekenen de in 1977 in de voormalige Sovjet-Unie (nu Moldavië) geboren violiste Patricia Kopatchinskaja. Samen met het Russische orkest MusicAeterna en de Griekse dirigent Teodor Currentzis brengt zij mijns inziens een overgelijkbaar fraaie vertolking van Tsjajkovski’s vioolconcert. Van de openingsmaat tot de slotnoot viel ik gekluisterd aan mijn geluidsinstallatie van de ene verbazing in de andere verrukking. Ik kan me voorstellen dat het voor de meer conventionele liefhebber van het werk van Tsjajkovski even wennen is vanwege de door Kopatchinskaja en Currentzis gekozen eigenzinnige variëteiten van tempi. Het ligt voor de hand het spel van de violiste te koppelen aan haar Moldavische afkomst, maar dat is te gemakkelijk. Het is gewoon een zeer begaafde violiste! Dat viel al eerder op bij haar spraakmakende uitvoering van het vioolconcert van Beethoven dat zij opnam samen met het Orchestre des Champ-Elysées onder leiding van de Belg Philippe Herrewege.
Het Siberische muziekgezelschap heeft eerder met composities van onder anderen Henry Purcell en Wolfgang Amadeus Mozart bewezen uitstekend overweg te kunnen met de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk. Dat Currentzis en zijn MusicAeterna – spelend op darmsnaren en met authentieke blaasinstrumenten – ook prima raad weten met de Russische romantiek én de nalatenschap van Igor Strawinski bewijst deze cd die naast het vioolconcert van Tsjajkovski ook het Les Noces (de bruiloft) van Igor Fjodorovitsj Strawinski levert.
Misschien is het voor liefhebbers van Tsjajkovski even schrikken is om na zijn vioolconcert direct geconfronteerd te worden met het op volkse poëzie gebaseerde ballet met zangstemmen, vier piano’s, pauken en ander slagwerk van Strawinski. Toch krijgt u van mij het advies even door te zetten.
Het kan niet anders of u raakt ook verslingerd aan dit door Currentzis en zijn musici weergaloos fraai voor het voetlicht gebrachte meesterwerk. Kortom, het is een cd die niet mag ontbreken in uw cd-verzameling. Mocht u mijn advies niet betwijfelen en overgaan tot de aanschaf van deze pracht-cd bij Prelude dan krijgt u desgewenst de DVD Le concert voor tien euro meegeleverd.