Vanochtend een aan een academisch ziekenhuis verbonden arts op bezoek in de winkel. Hij zegt behoefte te hebben aan muziek. Ze moet dienen als therapeutisch hulpmiddel bij het verwerken van traumatische ervaringen. Deze week moest hij twee patiënten naar huis sturen. Een zekere dood tegemoet. Het zijn de wachtlijsten in de gezondheidszorg. Voorlopig geen operatiekamer beschikbaar voor de twee. Wekelijks worden er zo velen richting begrafenisondernemer verwezen. Vanzelfsprekend zonder begeleidend briefje. Zelfs geen mondelinge bijsluiter in deze gevallen.
“Kun je daar mee leven”, vraag ik hem.
“Je moet wel.”
Vorig jaar had hij nog een brandbrief richting politiek Den Haag gestuurd. Van die kant alleen het quasi bezorgde standaardantwoord ‘het heeft onze aandacht’.
Dagelijks worden in Nederlandse operatiekamers borsten vergroot of verkleind. Máxima is zwanger en Nederland zwangert mee. Geloof me op mijn woord, één verdachte scheut in de vorstelijke onderbuik en de ambulance rijdt rúím binnen de wettelijk gestelde tijdslimiet voor. Een artsenteam staat klaar. Hier geldt de gezondheidszorg zonder grenzen.
Geen appels met peren vergelijken meneer Koudstaal!
In wat voor land zijn we verzeild geraakt? Buiten passeert het volk alsof er niets aan de hand is. Mobieltjes strak tegen het oor. Barbecuepakketten vullen de boodschappentassen. De Haagse politici hebben juist druk keuvelend op een zonnig Binnenhof de stokjes afgekloven. Zomerreces. De komende maanden blijven artsen patiënten zonder briefje naar huis sturen.
De dokter is met een muzikaal medicijn naar huis gegaan. Als geen ander weet ik dat muziek helend kan werken. Maar bij deze arts heb ik zo mijn twijfels.
De voorzitter van het College van Procureurs-Generaal, Jhr. Mr. J.L. de Wijkerslooth de Weerdesteijn, heeft onlangs laten weten dat hij toezicht wil op artsen die terminale patiënten laten overlijden door ze geen voedsel meer toe te dienen. Hij vindt dit ‘versterven’ een vorm van euthanasie. Zou hij ook een mening hebben over de hierboven omschreven wijze van ‘staatseuthanasie’?
Dit verhaal is gedeponeerd in een aantal elektronische postvakjes van de ‘Haagse politiek’. Áls er al een reactie uit de hofstad komt vrees ik dat die het niveau van ‘het heeft onze aandacht’ niet zal overstijgen.
Nederland is ziek, daar helpt ook geen muziek meer aan.
Enkele reacties op ‘Nederland is ziek’
Een journalist liet me weten:
‘[…] Wil je dan hernieuwde aandacht genereren, dan moet je niet komen met een totaal geanonimiseerd verhaal dat geheel oncontroleerbaar is en geen veelbetekenende details bevat.
Wie was die specialist?
Wat voor ziekte hadden die patiënten?
Waren ze reddeloos of was er een therapie denkbaar?
Hoe oud waren ze?
Hoe reageerden ze?
Kortom, de elementaire journalistieke vragen zijn in het stukje niet
beantwoord en dan kun je van politici of media niet verwachten dat ze direct fel reageren.’
Hij kreeg het volgende antwoord:
‘Dank voor je directe commentaar. Natuurlijk heb je gelijk, de wachtlijsten in de gezondheidszorg zijn al vele jaren een bron van constante zorg en aandacht. Kranten stonden er bol van, uren radio en televisie zijn er aan besteed. Politiek en zorgverzekeraars laten weten, dat de problemen in de zorg nu écht serieus worden aangepakt. Het gaat waarachtig de goede kant wordt mij voorgehouden.
Dan stapt er een arts mijn winkel binnen en vertelt zijn verhaal. Hij is verbonden aan een academisch ziekenhuis. De patiënten zijn een man en vrouw van middelbare leeftijd. Beiden hebben een hersentumor. Volgens de arts kan alleen een operatie op zeer korte termijn uitkomst bieden voor de twee. Hij is dagen bezig met het vinden van een operatiefaciliteit. Lukt niet. Hij stuurt de twee naar huis met de boodschap dat ze zo snel als mogelijk een oproep tegemoet kunnen zien. Die mensen weten dus van niets en kunnen niet reageren. De arts weet echter dat hij ze niet meer zal zien. Natuurlijk heb ik hem gevraagd, “Pik je dat en waarom hang je dat niet aan de grote klok?” Zijn commentaar: “Als ik er mee in de publiciteit treed raak ik mijn baan kwijt.”
De antwoorden op de vijf vragen die je in je commentaar stelt zijn hiermee beantwoord.
Het verhaal schreef ik vanuit een oprecht gevoel van bezorgdheid en verontwaardiging. Niet volgens journalistieke regels, mijn website is dan ook geen krant. Het is een gegeven dat de arts hier kiest voor anonimiteit. Dat dit voor journalistiek en politiek inhoudt dat zij er vervolgens het zwijgen toe kunnen doen, wast het schrijnende en nog immer acute probleem van de wachtlijsten in de gezondheidszorg niet weg. Ik ben en blijf van mening dat je aan zo’n onderwerp niet genoeg aandacht kunt schenken.’
Een Haagse huisarts meldde:
Mag ik ook vernemen met welk muzikaal medicijn de dokter in kwestie naar huis is gegaan? Het valt altijd te proberen. Ikzelf dacht eerst aan ‘Marche vers l’echafaud’ (mars naar het schavot) van Berlioz, maar misschien is het adagietto uit de 5e van Mahler (Death in Venice) een beter zalfje voor de ziel. En anders kan ik ‘Aases Tod’ (Grieg) ook aanraden.
Vriendelijke groet,
F. B. (huisarts in Den Haag)
Een ‘gewone’ belangstellende liet weten:
Geachte heer Koudstaal,
Muziek helpt wel!
Draai (ik bedoel beluister) het Magnificat van J.S. Bach (of van anderen). Behalve de prachtige muziek is er ook de tekst die de moeite van het beluisteren waard is. Die tekst vertelt ons dat wat hoog is verlaagt zal worden en wat leeg is zal worden verhoogd.
Uit het liedboek voor de kerken:
De Heer, zijn naam zij lof,
werpt levenden in ’t stof,
doet doden weer herleven.
De trotsen slaat Hij neer.
Geringen wordt de eer
van edelen gegeven.
(Gez. 9:7)
Deze teksten houden in ieder geval de droom levend en helpen betekenis te ontwringen aan de chaos (Kuitert: toon durf èn lef èn geest èn kracht). Er zijn nu eenmaal profeten nodig om de misstanden aan de kaak te stellen en die beschikken over durf en lef en geest en kracht.
Succes!
Met een hartelijke groet,
Jan H.