Beste muziekliefhebbers/Connaisseurs,
Bovenal hoop ik van harte dat het u allen goed gaat. Onder normale omstandigheden zou ik u vandaag vol enthousiasme de in april in de Etalage van Prelude geplaatste aanraders presenteren. En wat te denken van de nieuwe Baarnse concertreeks voor het seizoen 2020-2021! Daar zou ik woorden bij kunnen gebruiken als ’troost’, ‘juist nu’ en ’trots’, maar daar ben ik niet zo van. Mijn gedrevenheid is er nog steeds, zij het wat bedrukter…
Concertreeks seizoen 2020-2021…
Met optredens van ensembles als Les Basses Réunies, The Bach Players, Sollazo, Seldom Sene, Armoniosa, Chiaroscuro en L’Amorosa is onder auspiciën van Prelude door de Stichting Kunst & Cultuur Baarn voor het seizoen 2020-2021 een fraaie serie met maar liefst negen concerten samengesteld. De jaarlijkse uitnodiging aan donateurs en mogelijk nieuw geïnteresseerden om de donatie van € 125 vóór 1 juni 2020 over te maken naar de stichting is onlangs verstuurd en gedeeld met de media. Maar hoe verder?
Cultuursector zwaar onder druk
Sinds de virusuitbraak beleeft ons land een abnormale tijd. Het coronavirus (COVID-19) zorgt voor veel menselijk leed. Coronamaatregelen leggen de samenleving ongekende beperkingen op. Er staat een economische crisis voor de deur die de samenleving zwaar zal treffen. Toen de bankencrisis de wereld in haar greep hield was het de toenmalige VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra die met een sloophamer op brute wijze de gehele cultuursector te lijf ging. Zijn afbraakbeleid werd gedragen door het gedoogkabinet Rutte I (VVD, CDA&PVV). Gedurende de regeerperiodes van de kabinetten Rutte II & III, waar partijen als de D66 aan deelnamen/nemen, zijn geen middelen beschikbaar gesteld voor welke cultuurreparatie dan ook. Tijdens de corona-persconferenties van staatsman Rutte wordt met geen woord gerept over de cultuursector die nu geheel aan het verzuipen is. De 300 miljoen euro die de huidige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Ingrid van Engelshoven (D66), in het vooruitzicht heeft gesteld voor de cultuursector is volstrekt ontoereikend om de coronaklap op te kunnen vangen. Omdat het hemd nader is dan de rok beperk ik mij in deze nieuwsbrief tot de gevolgen waar de sector klassieke muziek mee van doen heeft en nog zal krijgen. Ben je als musicus vast verbonden aan een gesubsidieerd muziekgezelschap als het Concertgebouworkest en Rotterdams Philharmonisch Orkest dan kun je voorlopig blijven rekenen op een vast inkomen. Dat maakt het spelen van je partij in een beeld-bel-uitvoering van Beethovens Negende of een speciale online vertoning van het Wilhelmus er een stuk gemakkelijker op. Het overgrote deel van de musici kent de luxe van een vast salaris niet en is simpelweg afhankelijk van optredens op concertpodia. En aan dat laatste is abrupt een einde gekomen. Zo konden ook in Baarn drie voor de maanden maart en april geprogrammeerde concerten geen doorgang vinden. Vervelend voor degenen die de concerten wilden bezoeken, maar wat te denken van de uitstekende musici achter L’Amoroso, Le Petit Trianon en het Apollo Ensemble die naast alle andere annuleringen ook hun Baarnse optredens aan de neus voorbij zagen gaan?
Nieuwe concertlocatie en drie scenario’s
Na de zomer ondergaat de Paaskerk een uitgestelde grote verbouwing. Die brengt met zich mee dat de belendende kerkruimtes gedurende vrijwel het gehele seizoen niet gebruikt kunnen worden, met alle pauze-belemmeringen en andere logistieke problemen van dien. Als vervangende concertlocatie is de aan de Baarnse Brink gelegen Pauluskerk gevonden. Net als de Paaskerk leent ook deze kerk zich uitstekend voor concerten. Aangaande de geprogrammeerde concerten voor het seizoen 2020-2021 leg ik u drie scenario’s voor.
Scenario 1
De maatregelen die (inter)nationaal worden getroffen tegen het coronavirus hebben zoveel positieve effecten dat met de intrede van de herfst de wereld weer in haar gewone doen is. Er kan weer zonder beperkingen worden gereisd binnen Europa en de anderhalvemeterafstandsregel is van de baan. Ondertussen heeft de Stichting Kunst & Cultuur Baarn voldoende donaties ontvangen om de reeks concerten te financieren en niets staat de start van het nieuwe concertseizoen op zaterdagavond 26 september in de Baarnse Pauluskerk nog in de weg.
Scenario 2
Er zijn voldoende donaties door de stichting ontvangen, echter het abnormale, incluis de anderhalvemeterafstandsregel, bepaalt voor een belangrijk deel nog steeds het samenleven met elkaar. Dan is het simpelweg onmogelijk de bedachte concerten in het seizoen 2020-2021 te laten plaatsvinden. In dat geval zal de stichting alles op alles zetten om die concerten te ‘verhuizen’ naar het seizoen 2021-2022.
Scenario 3
De al eerder ingezette dalende trend in het aantal donateurs waar de stichting op kan rekenen zet zich voort. Of, beroerder nog, de onzekerheden die de coronacrisis met zich meebrengt hebben gezorgd voor een onverwacht sterke afname van het aantal ontvangen donaties. Het beetje noodzakelijke vet op de botten waarover de stichting beschikt smelt dan als sneeuw voor de zon. Daarmee valt de zekerheid waarover de stichting moet beschikken om de concerten in voldoende mate te kunnen financieren weg. In dat geval worden de voor het seizoen 2020-2021 ontvangen donaties teruggestort naar de betalers en strijkt de Stichting Kunst & Cultuur Baarn definitief de vlag…
Een hoopvol lichtpuntje tot besluit
Kortgeleden kreeg ik van de luitist Eduardo Egüez een lichtpuntje aangereikt in de vorm van een link naar YouTube-video waarin zijn dochter Carolina muziek, beeld en gebarentaal laat samenkomen in een roep om aandacht voor die andere crisis die ons aller aandacht verdient. Haar centrale boodschap: “We zijn allemaal Apollo, en terwijl we huilen om de fouten die we maakten, moeten we proberen na te denken over wat we kunnen doen om de wereld te veranderen. Om onszelf een toekomst te geven zullen we tegelijkertijd de rechten van de natuur moeten eerbiedigen.” De muziek en tekst onder de beelden zijn respectievelijk van Francesco Cavalli (1602-1676) en G. Francesco Busenello (1598-1659). Te horen zijn de Italiaanse bariton Furio Zanasi, Eduardo Egūez en gambiste Sabina Colonna Preti.
De video bracht mij terug naar het Baarnse concertseizoen 2006-2007. Een van de optredens werd toen verzorgd door Furio Zanasi, Eduardo Egüez en Sabina Colonna Preti. Waarom ik aan dat concert nog steeds mooie herinneringen koester wordt wel duidelijk als u luistert naar Frescobaldi’s Ti lasso anima mia dat Furio Zanasi toen ten beste gaf.
Moge het u allen goed gaan!
Kees Koudstaal,
eigenaar Prelude