Liedjeszanger/hertaler Jan Rot heeft er weer een. Nu is het Wilhelm Müllers gedichtencyclus Die schöne Müllerin, ooit getoonzet door Franz Schubert, die niet aan zijn ‘hertaling’ kon ontkomen. Rot laat zijn verhaaltjes afspelen op een dorpskermis. Daar raakt een ‘klassiek-zanger-van-nu-op-Schubertbedevaart-vakantie’ in de ban van het meisje van de draaimolen.
Aan Rot heb ik in het verleden al veel woorden vuilgemaakt. Ik zou er dan ook het zwijgen toe hebben gedaan – je kunt wel tegen de bierkaai blíjven vechten – als niet Rots Zomerreis deel uit zou maken van de traditionele najaarscampagne ‘Aangenaam Klassiek’. Het promotionele vakmanschap van cd-producent Universal Classics zal geruggensteund door het muziekjournaille er voor zorgen dat er óók bij Prelude dit najaar veel vraag zal ontstaan naar Rots Zomerreis. Per slot van rekening loopt men ook de deur plat voor de gênante wancombinatie Von Otter/ABBA, ik bedoel maar.
Het ligt niet alleen aan het feit dat Prelude sowieso geen Universal Classics-producten in haar schappen heeft staan dat u Rots Zomerreis en Von Otters ABBA niet zult aantreffen in de winkelcollectie van Prelude. (Zie: Open brief aan Universal Music Nederland.)
Staat u mij toe dat ik me beperk tot een mini-vergelijking om u het waarom van mijn aversie jegens Rots ‘hertaalwerk’ duidelijk te maken. Via onderstaande links hoort u een halve van de hele minuut die ik hoorde van zijn De jager vertolkt door de tenor Marcel Beekman en pianist Ernst Munneke. Aansluitend is het de beurt aan de Duitse tenor Jan Kobow en zijn begeleider Kristian Bezuidenhout. Laatstgenoemde bespeelt een kopie van een door Conrad Graf in 1819 gebouwde fortepiano. Na het lied Der Jäger krijgt u als toegift uit dezelfde liederencyclus nog aangeboden het lied Mein!
Dat het allemaal nog verschrikkelijker kan – bij wijze van spreken dan – bewijst de nieuwe cd van poplegende Sting. Die mocht zich onder de vlag van Deutsche Grammophon vergrijpen aan de nalatenschap van John Dowland (ca. 1563-1626). De popartiest zegt er zelf over: “I’m not a trained singer for this repertoire, but I’m hoping that I can bring some freshness to these songs that perhaps a more experienced singer wouldn’t give.”
Daar is meneer Sting dus niet in geslaagd. Sterker nog, het resultaat is zo hemeltergend dat ik me afvraag of er echt geen wet is te vinden die het postuum verkrachten van muzikale nalatenschappen verbiedt…
Ingeval u het aandurft een compilatie van tweeënhalve minuut:
Hoe het inmiddels gesteld is met de kennis van de historie bij de Nederlandse tak van Universal Classics laat onderstaande afbeelding zien die ik plukte van hun website.
Klassieke Zaken?
Dat Prelude een onafhankelijke koers vaart in de verkoopwereld van de klassieke geluidsdragers mag als bekend worden verondersteld. Dat het in economisch opzicht niet bijster goed gesteld is met die wereld zal ook niet voor opgetrokken wenkbrauwen zorgen. Ik hoef u alleen maar te wijzen op de omstandigheid dat in tal van steden de klassieke cd-winkel uit het straatbeeld aan het verdwijnen is. Dat Prelude het hoofd boven water weet te houden, is vrijwel uitsluitend te danken aan het feit dat zij liefhebbers via de winkelvloer en website weet te enthousiasmeren voor klassieke cd-uitgaven die elders vrijwel in het niet verdwijnen. Kennelijk omdat ze daar als te weinig commercieel gezien worden.
Met de ogen kortzichtig gericht op de kassalade geven winkels verenigd in Klassieke Zaken ruim baan aan de hierboven beschreven rommel van Universal Classics. In de nieuwste uitgave van het advertentieblad (okt. 2006) van de vereniging worden aan Rot, Von Otter en Sting niet minder dan drie ‘redactionele’ pagina’s gewijd. Een paar citaten op een rijtje:
Over de Zomerreis: ‘Daarnaast is het nog geestig ook, want Rot legt de ironie in de oorspronkelijke gedichten van Wilhelm Müller maar wat graag onder een vergrootglas.’
Over Von Otter: ‘De uitvoeringen van Von Otter hebben drama, een soort ingehouden spanning. De zangeres laat daarmee, veel meer nog dan ABBA zelf, de grote klasse van deze nummers horen […].’
Over Sting: ‘Dit is met recht een bijzondere cd. Met zijn hese stem en directe benadering zet Sting een hippe Dowland neer.’
Ik ben er stellig van overtuigd dat het neerpennen van dergelijke promotionele humbug het aanzien van de klassieke muziek schaadt en dat een en ander niets van doen heeft met de dooddoener ‘smaken verschillen nu eenmaal’. U begrijpt het, ik ben boos en verdrietig…