Savalls meesterlijke visie op een meesterwerk

De Oostenrijkse dirigent Nikolaus Harnoncourt voerde eind november 2003 in de grote zaal van de Weense Musikverein met zijn jubilerende Concentus Musicus Wien de zwanenzang uit van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791). Aan die uitvoering van het Requiem KV 626 leverden Christina Schäfer, sopraan, Bernarda Fink, alt, Kurt Streit, tenor, en Gerald Finley, bas, de solistische bijdragen. Het cd-label Deutsche Harmonia Mundi heeft een en ander ‘live’ geregistreerd en een week of wat geleden uitgebracht op SACD.

De pers schrijft vrijwel unaniem lovend over de nieuwe Harnoncourt:

‘Nicolaus Harnoncourt heeft eindelijk een tweede opname gemaakt van Mozarts Requiem. Dat werd de hoogste tijd, want niet alleen is zijn eerste registratie alweer meer dan twintig jaar oud (uit 1982), het is bovenal een van de minst aantrekkelijke platen die Harnoncourt in zijn lange loopbaan heeft gemaakt. Gelukkig stelt poging nummer twee, live opgenomen in 2003, in de Grosser Musikvereinssaal te Wenen, niet teleur.’ (Erik Voermans in Het Parool)

‘Recorded in Vienna’s Musikverein during the 50th anniversary year of Nikolaus Harnoncourt’s Concentus Musicus Wien, this is one of the most dramatic accounts of Mozart’s last work of recent times. A superb quartet of soloists and the tremendous Arnold Schoenberg Choir join the ensemble for a performance of energy and passion.’ (The Gramophone, juli 2004)

‘Het laatste werk van de componist klinkt bij de `authentieke’ Harnoncourt met ongekende beeldende kracht en in een zo vrije en persoonlijke interpretatie, dat bijna sprake is van een nieuw soort neo-romantiek.’ (Kasper Jansen in NRC handelsblad)

Van deze waarderende commentaren begrijp ik weinig of het zou moeten zijn dat ze beïnvloed zijn door het respect voor een oude meester. Laat ik voorop stellen dat ik deel in dat respect. Aan de hand van musici als Harnoncourt ben ik ooit de wereld van de historische uitvoeringspraktijk binnengestapt. Dit product van Harnoncourt past echter niet in mijn muzikale waarderingsraam. Recensent Jansen slaat met zijn opmerking over neo-romantiek de spijker onbedoeld op zijn kop, want als de muziek van Mozart iets kan missen dan zijn het wel de eind 19e eeuwse in zwang geraakte neoromantische opvattingen. Het zijn de zwelgende en theatrale effecten in Harnoncourts visie op Mozarts Requiem die mij tegen staan. ‘Nikolaus Harnoncourt blaast Mozarts Requiem vol drama’ kopt het nieuwste magazine van de verenigde Klassieke Zaken. En daar zit hem wat mij betreft dus precies de kneep.

Omdat Prelude u graag het mooiste biedt deze aanbeveling: dé registratie van Mozarts Requiem door de ensembles La Capella Reial de Catalunya en Le Concert des Nations onder de bezielende leiding van Jordi Savall met de solisten Montserrat Figueras, sopraan, Claudia Schubert, alt, Gerd Türk, tenor en Stephan Schreckenberger, bas. Als extraatje biedt deze Astrée-opname uit 1991 ook nog een subliem uitgevoerde Maurerische Trauermusik KV 477.

mozart_savall_avsa9880€ 15,90

1. Maurerische Trauermusik KV 477
2. Domine Jesu

(geactualiseerd op 7 januari 2011)