The Bach Players excelleren niet alleen op cd

Een kleine twee jaar geleden ontdek ik ergens op het internet een door het Engelse Hyphen Press Music uitgebrachte cd. Het is de eerste van het Londense ensemble The Bach Players dat onder leiding staat van de Nederlandse violiste Nicolette Moonen. De cd draagt als titel ‘Bach arranging and arranged’ en bevat onder meer de door Bach bewerkte versie van Pergolesi’s Stabat Mater. Bach liet de orkestrale bezetting van dat werk vrijwel intact, hij voegde slechts een altvioolpartij toe. Vocaal komt de wenende Maria in het verhaal niet meer voor. Door het inzetten van de tekst van psalm 51 maakt Bach de tot de verbeelding sprekende muziek van de Napolitaan Pergolesi ook geschikt voor zijn Lutherse geloofsgenoten. Van The Bach Players met Rachel Elliot, sopraan, en Sally Bruce-Payne, alt, hoor ik zo’n gave Bach op mij afkomen, dat ik opnieuw op slag verliefd raak op de componist. Met de eigenaar van Hyphen Press Music is snel contact gevonden en even zo snel een deal gemaakt. Zo gebeurt het dat Prelude tot op de dag van vandaag het enige verkooppunt is van de Hyphen Press Music cd’s in het verkoopmanste Nederland. De twee cd’s die volgen, zijn op z’n zachts gezegd even verrassend. Onder de titels ‘Every one a chaconne’ en ‘Nun Komm’ brengen ze naast cantates van Bach ook relevante instrumentale werken van componisten als Purcell, Erlebach en Mozart. Hoe fraai ik de door het Bach Collegium Japan op cd uitgebrachte cantates ook vind, wat mij betreft is die complete reeks te verkiezen boven alle andere, de vertolkingen van The Bach Players hebben mijn liefde voor Bach gesublimeerd. Door de kleine bezetting van de instrumentalisten en het enkelvoudige inzet van vocalisten schotelen ze een Bach voor op een wijze waarvan ik denk, dat het zo moet. Met dit bepalende werkwoord begeef ik mij voor koorliefhebbers misschien op glad ijs, maar in een enkelvoudige bezetting Bach zo puur uitvoeren, raakt volgens mij het meest de kern van diens muziek.

Via de (web)winkel heb ik inmiddels aardig wat liefhebbers weten te overtuigen van de muzikale waarde van de cd’s van The Bach Players. Het mag misschien vreemd klinken uit de mond van een handelaar in klassieke cd’s, maar uiteindelijk gaat er niets boven een levend concert. Ook daarom worden er in Baarn oude muziek concerten onder auspiciën van Prelude georganiseerd. Het zorgt voor een symbiose die verrijkend werkt en dikwijls zorgt voor nog meer cd-plezier. Zo bezien keek ik uit naar een mogelijkheid om The Bach Players op een Nederlands concertpodium te kunnen bewonderen. Informatie leert mij dat zo’n Nederlands optreden er vooralsnog niet in zit. Niet omdat het ensemble een te hoge prijs zou vragen, er worden grotere bedragen neergelegd voor beroemdere gezelschappen, nee, het is de onbekendheid die hier kennelijk onbemind maakt: The Bach Players? Wie zijn dat?

U begrijpt dat het ensemble hoog op mijn lijstje van gewenste gezelschappen staat en als er zich ook maar enigszins de mogelijkheid voordoet dan concerteren The Bach Players in de Baarnse Paaskerk. Dat is voor mij sinds afgelopen zaterdagavond alleen nog maar zekerder geworden. Wat is het geval. In oktober valt er een nieuwsbrief uit Londen in mijn digitale postbus. Er staat onder meer een concert van The Bach Players in aangekondigd voor zaterdagavond de 6e november in de St. John’s Church, gelegen aan de Downshire Hill in het Londense Hampstead. Op het programma muziek van Johann Pachelbel en Johann Sebastian Bach. Als Mohammed dan niet tot de berg komt, dan maar zelf de klim gemaakt. Zo vertrek ik die zaterdag ’s middags rond de klok van vier uur van Schiphol om ’s avonds vlak voor aanvang van het concert de kerk enigszins bezweet binnen te vallen. En zoals de Engelsen het zo treffend kunnen zeggen, it was worth every penny!
Het programma biedt instrumentale en vocale werken van Johann Pachelbel en Johann Sebastian Bach. Voor de pauze louter muziek van Pachelbel: de Canon in D groot, het geestelijk concert Mein Fleisch, een van zijn Partita’s en de cantate Christ lag in Todesbanden. Dat laatste werk werpt in vrijwel alles zijn schaduw vooruit in de richting van Bach. Die gebruikte vrijwel dezelfde tekst in diens versie van de cantate, die hij in de jaren 1708-09 in Mühlhausen componeerde. Pachelbel overleed in 1706 en het is aannemelijk dat Bach de cantate van hem kende, want in vele opzichten raken beide versies elkaar. Dat wordt na de pauze geïllustreerd als die van Bach de kerkruimte vult. Voordat het zover is, brengt Sally Bruce-Payne – mijn hemel wat een stem heeft die vrouw – weergaloos haar partijen uit de cantate Wiederstehe doch der Sünde, BWV 54, voor het voetlicht. Hoe mooi de muziek van Pachelbel is en hoe fraai ook uitgevoerd, in Bach verlies ik mij totaal. Zijn Christ lag in Todesbanden, BWV 4, hoorde ik niet eerder zo uitmuntend uitgevoerd. Niet in de concertzaal en niet via de cd. Tijdens het duet voor sopraan en alt Den Tod niemand zwingen konnt’ kan men in de kerk de spreekwoordelijke speld horen vallen. Het draagt ertoe bij dat ik een onvergetelijke avond beleef in de St. John’s Church in Hampstead.

Later op de avond spreek ik in een pub niet ver van de kerk met Nicolette Moonen over de mogelijkheid The Bach Players uit te nodigen voor een Baarns optreden. Ze zegt graag naar Baarn te willen komen met haar Bach Players en belooft me een financieel plaatje toe te sturen. Of ik het financieel rond kan breien, valt nog te bezien. Indien u als lezer van dit verhaal en als liefhebber van Bach in deze een suggestie voor me heeft, dan houd ik mij van harte aanbevolen.

In de wetenschap dat The Bach Players van 8 tot 11 november doende zijn met de opname van een cd die zal verschijnen in de zomer van 2011 keer ik minder gehaast huiswaarts. Op die cd een belangrijk deel van de werken die ik hoorde in de St. John’s Church. Het zal u niet verbazen dat ik met meer dan gewone belangstelling uitkijk naar die productie van Hyphen Press Music.

(Foto: The Bach Players nemen na hun concert het applaus in ontvangst)