Twee fraaie Zelenka’s

Er wordt steeds meer (klassieke) muziek beluisterd via kanalen als Spotify, Youtube, Qubuz en iTunes. Ook het binnenhalen van cd’s – al dan niet in hoge kwaliteit – via het internet is vandaag de dag gemeengoed. Liefhebbers van klassieke muziek die eerder met veel genoegen hun verzameling aanvulden met bijvoorbeeld door Prelude aanbevolen cd’s zien haar website uitsluitend nog als informatiebron. Daar heb ik mee te leven. Mijn satisfactie put ik vooral uit reacties van liefhebbers die de klassieke cd én Prelude trouw blijven. Niet zelden plaats ik informatie over een cd op mijn website met een gevoel van vlinders in mijn buik. Het is geweldig te ontdekken dat die vonk vervolgens ook bij anderen overspringt. Het kan niet anders dan dat dit ook het geval zal zijn ingeval twee cd’s met composities van de Tsjech Jan Dismas Zelenka (1679-1745). Die maakte destijds furore aan het hof van de muziekstad Dresden. Aanvankelijk was hij daar samen met kapelmeester Johann David Heinichen verantwoordelijk voor de muziek. Toen Heinichen in 1729 overleed kreeg Zelenka niet de functie toebedeeld die hij ambiëerde. Hij kreeg opdracht de taken van Heinichen waar te nemen. In 1773 werd niet hij maar Johann Adolf Hasse in benoemd tot kapelmeester. De teleurgestelde Zelenka moest het in Dresden voortaan doen met de titel ‘kerkmuziekcomponist’. Achteraf kun je zeggen gelukkig maar, want Zelenka’s kerkelijke composities kenmerken zich door hoge kwaliteit. Niet voor niets groeide Dresden dankzij Zelenka uit tot hét centrum van de RK-kerkmuziek in de Duits sprekende landen. Van zijn muziek was trouwens ook de protestant Johann Sebastian Bach, met wie de componist een vriendschappelijke band onderhield, gecharmeerd.

In de afgelopen jaren zijn er met name door ensembles uit Tsjechische hoek veel composities van Zelenka van het stof ontdaan. Ze worden met veel succes uitgevoerd in kerken en concertzalen en gelukkig ook vastgelegd op geluidsdragers. Neemt u voor uw eigen welbevinden de moeite de hieronder aangeboden ruime muziekvoorbeelden te beluisteren.